Significance of No. 108
Significance of No. 108
What is the significance of Number 108 in Hindu Mythology?
As per Indian mythology, Indian culture has a very special significance of
number 108. What is this number represent, and why is it so important?
1) In one minute, we breathe in approximately 15 times, in 1 hour 900 times,
and in 12 hours 10800 times, and in a day 10800 * 2 times. A day consists
of 24 hours, and if we set aside half the day for our day to day routines,
then one can spend 12 hours for recitation of one's idol. Therefore, the
What is the significance of Number 108 in Hindu Mythology?
As per Indian mythology, Indian culture has a very special significance of
number 108. What is this number represent, and why is it so important?
maximmum number of times that one can recite "mantra", or perform "Jap" are
10800. If one wants to obtain 100% benefit of its jap, then performing
jap 108 times will give you the benefit of 100%. That's why in a "Mala",
there are 108 beads. It is written in Vedas, that 1 Jap corresponds to
1 mala (which has 108 beads), therefore performing jap of 108 malas will
result in 100% benefit.
2) Astronomically, there are 27 constillations in our galaxy, and each one them
has 4 directions, and 27 * 4 = 108, In other words the number 108 covers
the whole galaxy.
3) According to Indian scriptures, letter 9 corresponds to Lord Brahma (the
creator of universe). Mathematically, the interesting property of 9 is
9x1 = 9
9 x 2 = 18 (8+1 = 9)
9 * 3 = 27 (7+2 = 9)
9 * 12 = 108 (1+0+8 = 9)
4) In Hindu religion, number 9 is very important. Keeping the importance of
number 9, Rishi Vyas has created 9 Purans, 108 MahaPuran (Upnishads).
Mahabharat has 18 chapters, Geeta has 18 chapters, Bhagavat has 108000
Shloks (verses).
The addition of digits of number 108 is 9, and number 9 is related with
Brahma, that's why 108 is very important, and came into lot of Indian
scriptures.
5) Indian Vedas, treats the Sun as God, and Sun has 12 signs (Zodiac signs).
In Yajurved, Sun is related with Lord Brahma (the number 9), remember -
12 * 9 = 108; therefore for Gods Prayer, the number 108 is very sacred.
6) According to Indian mythology, there are 4 Yugs
Satyug - consists of 172,800 years (1+7+2+8 = 18 == (1+8 = 9)
TretaYug consists of 1296000 years (1+2+9+6 = 18 = (1+8 = 9)
DwaparYug consists of 864000 years (8+4+6) = 18 = (1+8 = 9)
Kaliyug consists of 432000 years (4+3+2) = 9
Harshad number: 108 is a Harshad number, which is an integer divisible by the sum of its digits (Harshad is from Sanskrit, and means "great joy")
Desires: There are said to be 108 earthly desires in mortals.
Lies: There are said to be 108 lies that humans tell.
Delusions: There are said to be 108 human delusions or forms of ignorance.
Heart Chakra: The chakras are the intersections of energy lines, and there are said to be a total of 108 energy lines converging to form the heart chakra. One of them, sushumna leads to the crown chakra, and is said to be the path to Self-realization.
Sanskrit alphabet: There are 54 letters in the Sanskrit alphabet. Each has masculine and feminine, shiva and shakti. 54 times 2 is 108.
Pranayama: If one is able to be so calm in meditation as to have only 108 breaths in a day, enlightenment will come.
Upanishads: Some say there are 108 Upanishads, texts of the wisdom of the ancient sages.
Sri Yantra: On the Sri Yantra there are marmas where three lines intersect, and there are 54 such intersections. Each intersections has masculine and feminine, shiva and shakti qualities. 54 times 2 equals 108. Thus, there are 108 points that define the Sri Yantra as well as the human body. The angle formed by two adjacent lines in a pentagon equals 108 degrees.
Pentagon: The angle formed by two adjacent lines in a pentagon equals 108 degrees.
Marmas: Marmas or marmasthanas are like energy intersections called chakras, except have fewer energy lines converging to form them. There are said to be 108 marmas in the subtle body.
Time: Some say there are 108 feelings, with 36 related to the past, 36 related to the present, and 36 related to the future.
8 extra beads: In doing a practice of counting the number of repetitions of the mala, 100 are counted as completed. The remaining are said to cover errors or omissions. The 8 are also said to be an offering to God and Guru.
Chemistry: Interestingly, there are about 115 elements known on the periodic table of the elements. Most of those, around or higher than the number 100 only exist in the laboratory, and some for only thousandths of a second. The number that naturally exist on Earth is around 100.
Astrology: There are 12 constellations, and 9 arc segments called namshas or chandrakalas. 9 times 12 equals 108. Chandra is moon, and kalas are the divisions within a whole.
River Ganga: The sacred River Ganga spans a longitude of 12 degrees (79 to 91), and a latitude of 9 degrees (22 to 31). 12 times 9 equals 108.
Planets and Houses: In astrology, there are 12 houses and 9 planets. 12 times 9 equals 108.
Goddess names: There are said to be 108 Indian goddess names.
Gopis of Krishna: In the Krishna tradition, there were said to be 108 gopis or maid servants of Krishna.
1, 0, and 8: Some say that 1 stands for God or higher Truth, 0 stands for emptiness or completeness in spiritual practice, and 8 stands for infinity or eternity.
Sun and Earth: The diameter of the Sun is 108 times the diameter of the Earth. The distance from the Sun to the Earth is 108 times the diameter of the Sun.
Moon and Earth: The average distance of the Moon from the Earth is 108 times the diameter of the Moon.
Silver and the moon: In astrology, the metal silver is said to represent the moon. The atomic weight of silver is ?108.
Numerical scale: The 1 of 108, and the 8 of 108, when added together equals 9, which is the number of the numerical scale, i.e. 1, 2, 3 ... 10, etc., where 0 is not a number.
Meditations: Some say there are 108 styles of meditation.
Breath: Tantra estimates the average number of breaths per day at 21,600, of which 10,800 are solar energy, and 10,800 are lunar energy. Multiplying 108 by 100 is 10,800. Multiplying 2 x 10,800 equals 21,600.
Paths to God: Some suggest that there are 108 paths to God.
Smaller divisions: The number 108 is divided, such as in half, third, quarter, or twelfth, so that some malas have 54, 36, 27, or 9 beads.
Hinduism: 108 is said to refer to the number of Hindu deities. Some say that each of the deities has 108 names.
Islam: The number 108 is used in Islam to refer to God.
Jain: In the Jain religion, 108 are the combined virtues of five categories of holy ones, including 12, 8, 36, 25, and 27 virtues respectively.
Sikh: The Sikh tradition has a mala of 108 knots tied in a string of wool, rather than beads.
Buddhism: Some Buddhists carve 108 small Buddhas on a walnut for good luck. Some ring a bell 108 times to celebrate a new year. There are said to be 108 virtues to cultivate and 108 defilements to avoid.
Chinese: The Chinese Buddhists and Taoists use a 108 bead mala, which is called su-chu, and has three dividing beads, so the mala is divided into three parts of 36 each. Chinese astrology says that there are 108 sacred stars.
Stages of the soul: Said that Atman, the human soul or center goes through 108 stages on the journey.
Meru: This is a larger bead, not part of the 108. It is not tied in the sequence of the other beads. It is the quiding bead, the one that marks the beginning and end of the mala.
Dance: There are 108 forms of dance in the Indian traditions.
Praiseworthy souls: There are 108 qualities of praiseworthy soul
First man in space: The first manned space flight lasted 108 minutes, and was on April 12, 1961 by Yuri Gagarin, a Soviet cosmonaut
Time: Some say there are 108 feelings, with 36 related to the past, 36 related to the present, and 36 related to the future.
મનુષ્ય કેવી રીતે મરે છે તે મહત્વનું નથી, પરંતુ તે કેવી રીતે જીવે છે તે મહત્વનું છે.
-હજરત અલી
જ્યાં સુધી લોકો પોતાને સ્વયં સુધારવાનો પ્રયત્ન નહીં કરે ત્યાં સુધી સુધારો થવો અસંભવ છે.
-કનૈયાલાલ મુનશી
દુનિયામાં બે કામ સૌથી અઘરાં છે. માફી માગવી અને માફી આપવી.
'વજન' નો અનુભવ ન કરાવે તેનું નામ સ્વજન. હળવાશ એ સંબંધની સૌથી મોટી લાક્ષણિકતા છે. જ્યાં ભાર હોય છે ત્યાંસ્વીકાર હોતો નથી. લાદી દીધેલું વેંઢારવું પડતું હોય છે. જે સહજ હોય એનો ભાર લાગતો નથી. માણસ 'ભાર' લઈને ફરે છેઅને બીજા પર લાદતા પણ રહે છે.
દરેક માર્ગને વળાંક હોય છે. સંબંધમાં પણ ઉતાર અને ચઢાવ હોય છે. હાથની કોઈ રેખા સીધી હોતી નથી તો પછી જિંદગીકાયમ કેવી રીતે એકસરખી ચાલવાની છે?દુનિયામાં કંઈ જ સ્થિર નથી. સૂરજ ઊગે છે અને આથમે છે,દરિયામાં પણ ભરતીઅને ઓટ છે. ગ્રહો પણ એની ચાલ બદલતા રહે છે, ફૂલ ખીલે છે અને કરમાય છે. મેઘધનુષ કાયમ રહેતું નથી, તો પછી સંબંધકેમ એકસરખા રહે?
આપણી ઇચ્છા મુજબ કોઈ કંઈ ન કરે ત્યારે આપણે એને ભૂલ ગણી લઈએ છીએ. આપણે આપણી વ્યક્તિને ભૂલ કરવાનોઅધિકાર આપીએ છીએ? પ્રેમની સૌથી મોટી પરખ ત્યારે થાય છે કે આપણે કોઈને કેટલા ઝડપથી માફ કરીએ છીએ. માફકરવામાં મોડું કરવું એ પણ એક જાતનો અન્યાય જ છે. ભમરો મધ ચૂસી જાય ત્યારે ફૂલ ફરિયાદ કરતું હશે? નદી દરિયાને મળેઅને ખારી થઈ જાય ત્યારે નદી બળાપો ઠાલવતી હશે?
દુનિયામાં બે કામ સૌથી અઘરાં છે. માફી માગવી અને માફી આપવી. પોતાના ઈગોને માણસ કેટલો ઓગાળી શકે છે તેનાઉપર સંબંધોનો આધાર રહે છે. ઘણી વખત આપણે અભિમાનને સ્વાભિમાન ગણી લેતા હોઈએ છીએ. જેને 'સ્વ'નું ભાન છે એજ ખરો સ્વાભિમાની છે. આપણે આપણી ફરતે એક કુંડાળું દોરી લઈએ છીએ અને પછી એને જ આખીદુનિયા માની લેતા હોઈએછીએ. તેની બહાર કોઈ જાય એને આપણો વિરોધી કે દુશ્મન સમજી લઈએ છીએ. દુનિયામાં સૌથી મોટું પાપ કોઈના મન અનેમગજ પર કબજો કરવાનું છે. મને પૂછયા વગર કંઈ જ કરવાનું નથી,એવું ઇચ્છતી વ્યક્તિ જ પોતાના નજીકના લોકોનેમર્યાદા વટાવવા માટે મજબૂર કરતી હોય છે.
ઘણા લોકો તો એવા હોય છે જેની પાસે માફી માંગતા પણ ડર લાગે. જ્યાં 'ભાવ'નો અભાવ હોય ત્યાં અણબનાવની શક્યતાસૌથી વધુ હોય છે. જ્યાં 'ભાવ'નો સ્વભાવ હોય છે ત્યાં જ અહોભાવ હોય છે. એક માણસ મરણપથારીએ હતો. તેને સમજાઈગયું કે જિંદગીનો અંત હવે નજીક છે. એનેવિચાર આવ્યો કે કોઈ કામ બાકી રહી જતું નથી ને? બહુ વિચાર કર્યા પછી તેને યાદઆવ્યું કે ઘણા લોકોનાં દિલ દુભાવાઈ ગયાં છે. જતાં પહેલાં એની માફી માંગી લઉં.
એક પછી એક બધાને બોલાવીને માફી માગવાનું શરૂ કર્યું. સૌથી છેલ્લે યાદ આવી એ દીકરી જેણે ભાગીને લગ્ન કરી લીધાંહતાં. દિલના ટુકડા જેવી દીકરીને વર્ષોથી જોઈ ન હતી. અંતે પત્નીને કહ્યું કે એને બોલાવી દે. દીકરીને બોલાવી. દીકરીની દીકરીપણ સાથે હતી. હોસ્પિટલના રૂમમાં સૌથી પહેલી પૌત્રી દાખલ થઈ. નજીક આવીને કહ્યું કે, દાદા, મારો શું વાંક હતો? પહેલીવખત એ માણસ ધ્રૂસકે ધ્રૂસકે રડી પડયો અને નાનકડી પૌત્રીને કહ્યું કે દીકરા, તારો કંઈ વાંક ન હતો, કદાચ વાંક મારો જહતો. આપણો વાંક દેખાતો નથી હોતો ત્યારે આપણે બીજા લોકોનો વાંક કાઢતા હોઈએ છીએ.
દીકરીએ નજીક આવી પિતાના માથા પર હાથ મૂક્યો. પિતાએ કહ્યું કે, એક વાર તો મને કહી જોયું હોત. દીકરી એટલું જ બોલી કેડર લાગતો હતો પાપા, આજે છે એટલી હળવાશ ત્યારે ક્યાં હતી? ઘરેથી નીકળી ત્યારે તમારી તસવીર લેતી ગઈ હતી. દરરોજતમારો ફોટો જોઈને માથે હાથ ફેરવ્યો છે અને મનોમન બોલ્યું છે કે લવ યુ પાપા. રોજ આંખો ભરાઈ આવતી, આજે પણઆંખો ભરાયેલી છે,જોકે તેમાં અભાવ નથી, પણ આભાર છે. પિતાએ કહ્યું કે હવે કોઈ ભાર નથી, હવે કોઈ અભાવ નથી, અનેહવે કોઈ અફસોસ નથી.
પોતાના લોકોને માફ કરવામાં ક્યારેય એટલો વિલંબ ન કરો કે બહુ મોડું થઈ જાય. 'મોડા'ની કોઈ મર્યાદા નથીહોતી,મોડું કદાચ આવતીકાલે પણ થઈ જાય, આજે તમે કોઈને માફ કરી શકો છો? એવો પ્રેમી કે એવી પ્રેમિકા જે આજે સાથેનથી એને તમે માફ કરી શક્યા છો? એવો દોસ્ત જેનાથી ક્યારેક કોઈ નાની ભૂલ, થોડીક છેતરપિંડી કે એકાદ દગો થઈ ગયો છેએને તમે અપનાવી શકો છો? એક-બે સાથે કામ કરતી વ્યક્તિ, જેની સાથે કોઈ મુદ્દે ચડભડ થઈ ગઈ હોય એનું જતું કરી શકોછો? એવા ભાઈ કે બહેન, જે કોઈસમયે કોઈ કારણસર આપણી સાથે હાજર રહી નથી શક્યાએને 'હશે' કહીને પાછા બોલાવીશકો છો? જો ના, તો તમે કંઈક ગુમાવી રહ્યા છો.
માફ તો કરી જુઓ, એના જેવી ઉદારતા બીજા કશામાં નથી. માણસ દાનવીર થઈ શકે છે. પણ માફવીર થઈ શકતો નથી. જેમાફવીર છે એ મહાવીર જ છે. ઘણી વખત તો આપણી વ્યક્તિએ આપણને માફ કરી દેવો હોય છે પણ આપણે જ માફીમાગતા હોતા નથી. ક્યારેક ડર હોય છે કે આપણને માફી નહીં મળે અને ક્યારેક એવું લાગે છે કે હું શામાટે માફી માગું ? મેં ક્યાંકોઈ ભૂલ કરી છે ? એક દોરો ન તોડીએ તો એ ધીમે ધીમે દોરડું બની જાય છે. માફી માંગી લેવાથી કોઈ નીચું થઈજતું નથી, માફી માગીને તો માણસ વધુ ટટ્ટાર થાય છે. માફી માગી લેવાથી માણસ હળવો થઈ જાય છે. આપવી ન આપવી એતમે ચિંતા ન કરો. એ બીજા પર છોડો.
આપણે આપણને જે યોગ્ય લાગે એ કરવાનું હોય છે. કેવું છે,કોઈ વ્યક્તિ આપણને સતત યાદ આવતી હોય છે, કોઈને સતતનજીક લાવવાની કે એની નજીક જવાની આપણને ઇચ્છા થતી હોય છે, આપણે કોઈને સતત ઝંખતા હોઈએ છીએ પણ એનેનજીક આવવા દેવા કે એની નજીક જવા માટે દરવાજો ખોલતા નથી. કેટલાંક પહાડોને ઓગળવું હોય છે પણ એને તક તોઆપો. કેટલાક ભ્રમ આપણે ધારતા હોઈએ એટલા મોટા કે બિહામણાં હોતા નથી. બસ 'સોરી'કહેવાની જ વાર હોય છે. અને કોઈસોરી કહે ત્યારે જરાયેમોડું ન કરતાં, કારણ કે માફ કરવાની તક પણ વારંવાર મળતી નથી.
જિંદગીમાં એટલું 'ભારે ' કશું જ નથી હોતું જે હળવું ન થઈ શકે. આપણે બસ થોડુંક જતું કરવાનું હોય છે. તમને પ્રેમકરવાવાળાતમારાથી ડરવા ન જોઈએ. તમે તમારીવ્યક્તિની ભૂલ કેટલી માફ કરી શકો છો તેના પરથી જ નક્કી થતું હોય છે કે તમે તેનેકેટલો પ્રેમ કરો છો. તમે ઇચ્છતા હોવ કે તમારી વ્યક્તિ કંઈ જ છાનુંછપનું કે ખાનગી ન કરે તો એ તમારી સામે એ કરી શકેઅને તમને ખુલ્લા દિલે એ કહી શકે એટલી હળવાશ આપો. કોઈને પોતાની વ્યક્તિનું દિલ દુભાવવું હોતું નથી. કોઈને દૂર જવુંહોતુંનથી. અસ્વીકાર જ અભાવ સર્જતો હોય છે. મહાન માણસ જ માફી માગી કે માફી આપી શકે છે. કાયરોનું એ કામ નથી. એકવાર કહી તો જુઓ કે આઈ એમ સોરી.
એટલું મોડું શેમાંય ન કરો કે જિંદગીભરનો અફસોસ રહી જાય. ન તો માફી માંગવામાં, ન તો માફી આપવામાં.
છેલ્લો સીન: જે ગાંઠ છૂટી શકે તેવી હોય તેને કાપવી નહીં.
દરેક માર્ગને વળાંક હોય છે. સંબંધમાં પણ ઉતાર અને ચઢાવ હોય છે. હાથની કોઈ રેખા સીધી હોતી નથી તો પછી જિંદગીકાયમ કેવી રીતે એકસરખી ચાલવાની છે?દુનિયામાં કંઈ જ સ્થિર નથી. સૂરજ ઊગે છે અને આથમે છે,દરિયામાં પણ ભરતીઅને ઓટ છે. ગ્રહો પણ એની ચાલ બદલતા રહે છે, ફૂલ ખીલે છે અને કરમાય છે. મેઘધનુષ કાયમ રહેતું નથી, તો પછી સંબંધકેમ એકસરખા રહે?
આપણી ઇચ્છા મુજબ કોઈ કંઈ ન કરે ત્યારે આપણે એને ભૂલ ગણી લઈએ છીએ. આપણે આપણી વ્યક્તિને ભૂલ કરવાનોઅધિકાર આપીએ છીએ? પ્રેમની સૌથી મોટી પરખ ત્યારે થાય છે કે આપણે કોઈને કેટલા ઝડપથી માફ કરીએ છીએ. માફકરવામાં મોડું કરવું એ પણ એક જાતનો અન્યાય જ છે. ભમરો મધ ચૂસી જાય ત્યારે ફૂલ ફરિયાદ કરતું હશે? નદી દરિયાને મળેઅને ખારી થઈ જાય ત્યારે નદી બળાપો ઠાલવતી હશે?
દુનિયામાં બે કામ સૌથી અઘરાં છે. માફી માગવી અને માફી આપવી. પોતાના ઈગોને માણસ કેટલો ઓગાળી શકે છે તેનાઉપર સંબંધોનો આધાર રહે છે. ઘણી વખત આપણે અભિમાનને સ્વાભિમાન ગણી લેતા હોઈએ છીએ. જેને 'સ્વ'નું ભાન છે એજ ખરો સ્વાભિમાની છે. આપણે આપણી ફરતે એક કુંડાળું દોરી લઈએ છીએ અને પછી એને જ આખીદુનિયા માની લેતા હોઈએછીએ. તેની બહાર કોઈ જાય એને આપણો વિરોધી કે દુશ્મન સમજી લઈએ છીએ. દુનિયામાં સૌથી મોટું પાપ કોઈના મન અનેમગજ પર કબજો કરવાનું છે. મને પૂછયા વગર કંઈ જ કરવાનું નથી,એવું ઇચ્છતી વ્યક્તિ જ પોતાના નજીકના લોકોનેમર્યાદા વટાવવા માટે મજબૂર કરતી હોય છે.
ઘણા લોકો તો એવા હોય છે જેની પાસે માફી માંગતા પણ ડર લાગે. જ્યાં 'ભાવ'નો અભાવ હોય ત્યાં અણબનાવની શક્યતાસૌથી વધુ હોય છે. જ્યાં 'ભાવ'નો સ્વભાવ હોય છે ત્યાં જ અહોભાવ હોય છે. એક માણસ મરણપથારીએ હતો. તેને સમજાઈગયું કે જિંદગીનો અંત હવે નજીક છે. એનેવિચાર આવ્યો કે કોઈ કામ બાકી રહી જતું નથી ને? બહુ વિચાર કર્યા પછી તેને યાદઆવ્યું કે ઘણા લોકોનાં દિલ દુભાવાઈ ગયાં છે. જતાં પહેલાં એની માફી માંગી લઉં.
એક પછી એક બધાને બોલાવીને માફી માગવાનું શરૂ કર્યું. સૌથી છેલ્લે યાદ આવી એ દીકરી જેણે ભાગીને લગ્ન કરી લીધાંહતાં. દિલના ટુકડા જેવી દીકરીને વર્ષોથી જોઈ ન હતી. અંતે પત્નીને કહ્યું કે એને બોલાવી દે. દીકરીને બોલાવી. દીકરીની દીકરીપણ સાથે હતી. હોસ્પિટલના રૂમમાં સૌથી પહેલી પૌત્રી દાખલ થઈ. નજીક આવીને કહ્યું કે, દાદા, મારો શું વાંક હતો? પહેલીવખત એ માણસ ધ્રૂસકે ધ્રૂસકે રડી પડયો અને નાનકડી પૌત્રીને કહ્યું કે દીકરા, તારો કંઈ વાંક ન હતો, કદાચ વાંક મારો જહતો. આપણો વાંક દેખાતો નથી હોતો ત્યારે આપણે બીજા લોકોનો વાંક કાઢતા હોઈએ છીએ.
દીકરીએ નજીક આવી પિતાના માથા પર હાથ મૂક્યો. પિતાએ કહ્યું કે, એક વાર તો મને કહી જોયું હોત. દીકરી એટલું જ બોલી કેડર લાગતો હતો પાપા, આજે છે એટલી હળવાશ ત્યારે ક્યાં હતી? ઘરેથી નીકળી ત્યારે તમારી તસવીર લેતી ગઈ હતી. દરરોજતમારો ફોટો જોઈને માથે હાથ ફેરવ્યો છે અને મનોમન બોલ્યું છે કે લવ યુ પાપા. રોજ આંખો ભરાઈ આવતી, આજે પણઆંખો ભરાયેલી છે,જોકે તેમાં અભાવ નથી, પણ આભાર છે. પિતાએ કહ્યું કે હવે કોઈ ભાર નથી, હવે કોઈ અભાવ નથી, અનેહવે કોઈ અફસોસ નથી.
પોતાના લોકોને માફ કરવામાં ક્યારેય એટલો વિલંબ ન કરો કે બહુ મોડું થઈ જાય. 'મોડા'ની કોઈ મર્યાદા નથીહોતી,મોડું કદાચ આવતીકાલે પણ થઈ જાય, આજે તમે કોઈને માફ કરી શકો છો? એવો પ્રેમી કે એવી પ્રેમિકા જે આજે સાથેનથી એને તમે માફ કરી શક્યા છો? એવો દોસ્ત જેનાથી ક્યારેક કોઈ નાની ભૂલ, થોડીક છેતરપિંડી કે એકાદ દગો થઈ ગયો છેએને તમે અપનાવી શકો છો? એક-બે સાથે કામ કરતી વ્યક્તિ, જેની સાથે કોઈ મુદ્દે ચડભડ થઈ ગઈ હોય એનું જતું કરી શકોછો? એવા ભાઈ કે બહેન, જે કોઈસમયે કોઈ કારણસર આપણી સાથે હાજર રહી નથી શક્યાએને 'હશે' કહીને પાછા બોલાવીશકો છો? જો ના, તો તમે કંઈક ગુમાવી રહ્યા છો.
માફ તો કરી જુઓ, એના જેવી ઉદારતા બીજા કશામાં નથી. માણસ દાનવીર થઈ શકે છે. પણ માફવીર થઈ શકતો નથી. જેમાફવીર છે એ મહાવીર જ છે. ઘણી વખત તો આપણી વ્યક્તિએ આપણને માફ કરી દેવો હોય છે પણ આપણે જ માફીમાગતા હોતા નથી. ક્યારેક ડર હોય છે કે આપણને માફી નહીં મળે અને ક્યારેક એવું લાગે છે કે હું શામાટે માફી માગું ? મેં ક્યાંકોઈ ભૂલ કરી છે ? એક દોરો ન તોડીએ તો એ ધીમે ધીમે દોરડું બની જાય છે. માફી માંગી લેવાથી કોઈ નીચું થઈજતું નથી, માફી માગીને તો માણસ વધુ ટટ્ટાર થાય છે. માફી માગી લેવાથી માણસ હળવો થઈ જાય છે. આપવી ન આપવી એતમે ચિંતા ન કરો. એ બીજા પર છોડો.
આપણે આપણને જે યોગ્ય લાગે એ કરવાનું હોય છે. કેવું છે,કોઈ વ્યક્તિ આપણને સતત યાદ આવતી હોય છે, કોઈને સતતનજીક લાવવાની કે એની નજીક જવાની આપણને ઇચ્છા થતી હોય છે, આપણે કોઈને સતત ઝંખતા હોઈએ છીએ પણ એનેનજીક આવવા દેવા કે એની નજીક જવા માટે દરવાજો ખોલતા નથી. કેટલાંક પહાડોને ઓગળવું હોય છે પણ એને તક તોઆપો. કેટલાક ભ્રમ આપણે ધારતા હોઈએ એટલા મોટા કે બિહામણાં હોતા નથી. બસ 'સોરી'કહેવાની જ વાર હોય છે. અને કોઈસોરી કહે ત્યારે જરાયેમોડું ન કરતાં, કારણ કે માફ કરવાની તક પણ વારંવાર મળતી નથી.
જિંદગીમાં એટલું 'ભારે ' કશું જ નથી હોતું જે હળવું ન થઈ શકે. આપણે બસ થોડુંક જતું કરવાનું હોય છે. તમને પ્રેમકરવાવાળાતમારાથી ડરવા ન જોઈએ. તમે તમારીવ્યક્તિની ભૂલ કેટલી માફ કરી શકો છો તેના પરથી જ નક્કી થતું હોય છે કે તમે તેનેકેટલો પ્રેમ કરો છો. તમે ઇચ્છતા હોવ કે તમારી વ્યક્તિ કંઈ જ છાનુંછપનું કે ખાનગી ન કરે તો એ તમારી સામે એ કરી શકેઅને તમને ખુલ્લા દિલે એ કહી શકે એટલી હળવાશ આપો. કોઈને પોતાની વ્યક્તિનું દિલ દુભાવવું હોતું નથી. કોઈને દૂર જવુંહોતુંનથી. અસ્વીકાર જ અભાવ સર્જતો હોય છે. મહાન માણસ જ માફી માગી કે માફી આપી શકે છે. કાયરોનું એ કામ નથી. એકવાર કહી તો જુઓ કે આઈ એમ સોરી.
એટલું મોડું શેમાંય ન કરો કે જિંદગીભરનો અફસોસ રહી જાય. ન તો માફી માંગવામાં, ન તો માફી આપવામાં.
છેલ્લો સીન: જે ગાંઠ છૂટી શકે તેવી હોય તેને કાપવી નહીં.
- અજ્ઞાત
સમય સમયે હસતા રહેવું કોઈ પણ
ઉં મરે ફાયદાકારક છે!
યોગેશ કાણકીયા
The text of Malala Yousafzai’s speech at the United Nations
In the name of God, The Most Beneficent, The Most Merciful.
Honourable UN Secretary General Mr Ban Ki-moon,
Respected President General Assembly Vuk Jeremic
Honourable UN envoy for Global education Mr Gordon Brown,
Respected elders and my dear brothers and sisters;
Today, it is an honour for me to be speaking again after a long time. Being here with such honourable people is a great moment in my life.
I don't know where to begin my speech. I don't know what people would be expecting me to say. But first of all, thank you to God for whom we all are equal and thank you to every person who has prayed for my fast recovery and a new life. I cannot believe how much love people have shown me. I have received thousands of good wish cards and gifts from all over the world. Thank you to all of them. Thank you to the children whose innocent words encouraged me. Thank you to my elders whose prayers strengthened me.
I would like to thank my nurses, doctors and all of the staff of the hospitals in Pakistan and the UK and the UAE government who have helped me get better and recover my strength. I fully support Mr Ban Ki-moon the Secretary-General in his Global Education First Initiative and the work of the UN Special Envoy Mr Gordon Brown. And I thank them both for the leadership they continue to give. They continue to inspire all of us to action.
Dear brothers and sisters, do remember one thing. Malala day is not my day. Today is the day of every woman, every boy and every girl who have raised their voice for their rights. There are hundreds of Human rights activists and social workers who are not only speaking for human rights, but who are struggling to achieve their goals of education, peace and equality. Thousands of people have been killed by the terrorists and millions have been injured. I am just one of them.
So here I stand... one girl among many.
I speak – not for myself, but for all girls and boys.
I raise up my voice – not so that I can shout, but so that those without a voice can be heard.
Those who have fought for their rights:
Their right to live in peace.
Their right to be treated with dignity.
Their right to equality of opportunity.
Their right to be educated.
Dear Friends, on the 9th of October 2012, the Taliban shot me on the left side of my forehead. They shot my friends too. They thought that the bullets would silence us. But they failed. And then, out of that silence came, thousands of voices. The terrorists thought that they would change our aims and stop our ambitions but nothing changed in my life except this: Weakness, fear and hopelessness died. Strength, power and courage was born. I am the same Malala. My ambitions are the same. My hopes are the same. My dreams are the same.
Dear sisters and brothers, I am not against anyone. Neither am I here to speak in terms of personal revenge against the Taliban or any other terrorists group. I am here to speak up for the right of education of every child. I want education for the sons and the daughters of all the extremists especially the Taliban.
I do not even hate the Talib who shot me. Even if there is a gun in my hand and he stands in front of me. I would not shoot him. This is the compassion that I have learnt from Muhammad-the prophet of mercy, Jesus christ and Lord Buddha. This is the legacy of change that I have inherited from Martin Luther King, Nelson Mandela and Muhammad Ali Jinnah. This is the philosophy of non-violence that I have learnt from Gandhi Jee, Bacha Khan and Mother Teresa. And this is the forgiveness that I have learnt from my mother and father. This is what my soul is telling me, be peaceful and love everyone.
Dear sisters and brothers, we realise the importance of light when we see darkness. We realise the importance of our voice when we are silenced. In the same way, when we were in Swat, the north of Pakistan, we realised the importance of pens and books when we saw the guns.
The wise saying, “The pen is mightier than sword” was true. The extremists are afraid of books and pens. The power of education frightens them. They are afraid of women. The power of the voice of women frightens them. And that is why they killed 14 innocent medical students in the recent attack in Quetta. And that is why they killed many female teachers and polio workers in Khyber Pukhtoon Khwa and FATA. That is why they are blasting schools every day. Because they were and they are afraid of change, afraid of the equality that we will bring into our society.
I remember that there was a boy in our school who was asked by a journalist, “Why are the Taliban against education?” He answered very simply. By pointing to his book he said, “A Talib doesn't know what is written inside this book.” They think that God is a tiny, little conservative being who would send girls to the hell just because of going to school. The terrorists are misusing the name of Islam and Pashtun society for their own personal benefits. Pakistan is peace-loving democratic country. Pashtuns want education for their daughters and sons. And Islam is a religion of peace, humanity and brotherhood. Islam says that it is not only each child's right to get education, rather it is their duty and responsibility.
Honourable Secretary General, peace is necessary for education. In many parts of the world especially Pakistan and Afghanistan; terrorism, wars and conflicts stop children to go to their schools. We are really tired of these wars. Women and children are suffering in many parts of the world in many ways. In India, innocent and poor children are victims of child labour. Many schools have been destroyed in Nigeria. People in Afghanistan have been affected by the hurdles of extremism for decades. Young girls have to do domestic child labour and are forced to get married at early age. Poverty, ignorance, injustice, racism and the deprivation of basic rights are the main problems faced by both men and women.
Dear fellows, today I am focusing on women's rights and girls' education because they are suffering the most. There was a time when women social activists asked men to stand up for their rights. But, this time, we will do it by ourselves. I am not telling men to step away from speaking for women's rights rather I am focusing on women to be independent to fight for themselves.
Dear sisters and brothers, now it's time to speak up.
So today, we call upon the world leaders to change their strategic policies in favour of peace and prosperity.
We call upon the world leaders that all the peace deals must protect women and children's rights. A deal that goes against the dignity of women and their rights is unacceptable.
We call upon all governments to ensure free compulsory education for every child all over the world.
We call upon all governments to fight against terrorism and violence, to protect children from brutality and harm.
We call upon the developed nations to support the expansion of educational opportunities for girls in the developing world.
We call upon all communities to be tolerant – to reject prejudice based on cast, creed, sect, religion or gender. To ensure freedom and equality for women so that they can flourish. We cannot all succeed when half of us are held back.
We call upon our sisters around the world to be brave – to embrace the strength within themselves and realise their full potential.
Dear brothers and sisters, we want schools and education for every child's bright future. We will continue our journey to our destination of peace and education for everyone. No one can stop us. We will speak for our rights and we will bring change through our voice. We must believe in the power and the strength of our words. Our words can change the world.
Because we are all together, united for the cause of education. And if we want to achieve our goal, then let us empower ourselves with the weapon of knowledge and let us shield ourselves with unity and togetherness.
Dear brothers and sisters, we must not forget that millions of people are suffering from poverty, injustice and ignorance. We must not forget that millions of children are out of schools. We must not forget that our sisters and brothers are waiting for a bright peaceful future.
So let us wage a global struggle against illiteracy, poverty and terrorism and let us pick up our books and pens. They are our most powerful weapons.
One child, one teacher, one pen and one book can change the world.
Education is the only solution. Education First.